Brahim Ibish AVDYLI:

 

 

Vjersha të veçanta…

 

(Hyrje e përgjithshme-përsëritje III)

 

Bëj pyetje:

 

-Pse i quaj „vjersha të veçanta“ këto vargje, e jo poezi lirike?

 

Sepse:

 

-Jo vetëm se nuk janë në këtë nivel, por më shumë u ngjajnë vjershave të dalura me dufin e ironisë e satirës.

 

-Do t`i përpunoj edhe më tutje, nëse ka nevojë…

 

Pyetja e dytë:

 

-Pse i “botoj” në faqen time (Web Seite)?

 

Sepse:

 

-Janë mësuar t`i shfrytëzojnë ata që i fillojnë vargimet e veta prej tyre, prej të tjerëve, e jo prej vetvetes. I nxjerri në këtë faqe, sepse e mbajnë emrin e mbiemrin tim; adresën; kohën, etj.

 

E vetmja, është dhe kjo gjë:

 

-Po t`i kishin treguar se prej kujt janë influencuar dhe prej cilës thënie të lexuar i kanë “pjellur” vargjet e tyre, nuk kishte probleme aq të mëdha.

 

-Nuk ka absolutisht ose fare pak kritikë komparative (krahasuese) mbi ndikimin e vargjeve apo të personave, ose të mjediseve /periudhave të një kombi, e le të mos flasim më tepër, të cilët dinë të bëjnë vërejtjet e tilla e krahasuese.

 

Shkurt:

 

-Meqë këto tri vjersha i trajtojnë tri çështje të tjera dhe të rëndësishme, po i botoj në këtë Web. Le të jenë aty...

 

 

 

DERISA TË VDES

 

 

                        -Përgjigje disa “pehlivanëve të shkrimit”,

                        pa figura të shumta artistike...

 

 

 

                              1.

 

                              Do të kisha thënë

                              vargje të ngjeshura

                              që mund të këndohen-

 

                              të isha Homeri

                              e të kisha syrin magjik

                              apo At Gjergj Fishta

                              mes për mes Lahutës së Malësisë,

 

                              të gjitha këto fjalë

                              me krypën në sy

                              tërë jetën do t`u përcjellin,

 

                              e do të kërkoje falje

                              nga Krijuesi i Gjithësisë

                              në vazhdimësi,

 

                              sepse

                              prore do të digjeshin

                              gjarpërinjtë e meduzës

                              në kokën e Kryedemonit!

 

                              2.

 

                              Ke harruar

                              se prej mbinatyrës

                              rekomandimet e hyjniut

                              laps e letër

                              i mora me vete,

 

                              e le të shpifin

                              çka të duan spiujtë

                              dhe lakejtë

                              si gjithnjë,

 

                              baltën e tyre

                              të na e kthejnë mbi ne,

 

                              të shprallisin pa pushim

                              për të na e rrotulluar vetëdijen,

 

                              veçanërisht

                              të atyre që kanë bërë

                              njerëzit për vete

                              netëve të vona

 

                              me dam-dumet e shumta

                              deri te pusi

                              i Deli Dreçit!

 

                              3.

 

                              Së pari, po e them

                              se e mira bëhet e ligë

                              dhe e liga kryevepër

                              “a la maison”,

 

                              ec e merre vesh

                              të vërtetën lakuriqe,

 

                              prej Qiellit reshë

                              pezm i rëndë-

 

                              Laokoonti përleshet

                              prore me gjarpërinj

 

                              sikur të mos e kishim

                              shkrimin e dhuntisë!...

 

                              4.

 

                              A e dinë njerëzia

                              historinë e kryedjallit,

 

                              vrasjet, hajnitë e kurvillaqet

                              apo sigurisht të jenë

                              trashëgimtarë të tyre,

 

                              harrojnë dyqind napolanat

                              e plaçkitur prej bankës

                              për “rritjen” e jetimit-

 

                              mbledhur nga kushërinjtë

                              prej Logjës së Pejës,

 

                              e gjysmën e tokës

                              të na e grabitin,

 

                              pastaj vëllain e babës

                              Qazimin, dy vjeçar,

                              të rrëshqasë e lënë

                              në gropë të gëlqeres

                              për pak ujë,

 

                              pra, nuk kishte tjetër

                              dhembje mbi dhembje

                              pos kësaj tragjedie,

 

                              e nëse në gojë do t`ia zëje

                              të zinte për së gjalli

                              mjerimi!…

 

                              5.

 

                              Babai nuk kishte

                              krihë të fluturojë

                              deri në Shkup

 

                              e të luftojë me serbo-malaziasit

                              krahas anadollakëve

                              si të parët tanë,

 

                              ishte zog pa krah e fëmijë

                              kur në kurthë të kurdisur

                              nuk e vranë Mulajt-

 

                              gjaku e pret gjaksorin në pritë te ara,

 

                              e kulla e stërgjyshit

                              tri herë u rrënua

                              edhe nga topat e Xhavit Pashës!...

 

                              6.

 

                              Kur ta vëni

                              lapsin në dorë

                              duhet që ta njohësh

                              prejardhjen tuaj,

 

                              e bardha nuk bëhet e zezë

                              dhe e zeza

                              nuk duket e kuqe,

 

                              valavite sa të duash

                              at flamur

                              njëzetë e sa vite pas çlrimit,

 

                              cung i cungut

                              të kalbur je

 

                              i krymbur maje mali!...

 

                              7.

 

                              Kulla e jonë

                              katër kat kullë i kishte

                              shkallë e qoshe mermeri,

 

                              e po të të pyes

                              sa kate i ka pasur

                              “kulla” e juaj,

 

                              sepse

                              nuk ka pasur shumë kulla

                              të pritës me plumba-

 

                              pula e juaj shkonte

                              rreth e rreth gardhit

 

                              e xhamadani i luftës

                              u vesh në trupin tonë

 

                              prandaj na quanin

                              Dera e Kapuç Hekrit

                              brigjet e larta!...

 

                              8.

 

                              Avdyl Ali Veseli

                              i Vesel Ali Vulës

                              thoshte shumëçka për Gjakovën

 

                              Vula, Mula e Jakovi

                              ia kanë shtruar themelet

                              e Gjakova fliste kuq si gjaku

 

                              apo me Bajram Currin

                              i mbante gjallë

                              bjeshkët liridashëse,

 

                              e vendin e plakut

                              e mbajti në Odë burrash

                              Rexhep Veseli i parë

 

                              e nuk e ka lëshuar

                              kurrë para vdekjes

 

                              sepse

                              ashtu e dëshmonte

                              vetë L i r i a !...

 

                              9.

 

                              Luftë pas lufte

                              na vinin gjithnjë vdekjet

                              sepse ju e dëshironit

                              që të faroheshim

                              një ditë,

 

                              e pipat tanë dilnin

                              nga toka e djegur

                              kur nuk e pandehnit,

 

                              fshehurazi na thoshit

                              me pezmin e idhët

                              “koloshët e Morinës”...

 

                              10.

 

                              Komitë ndër male

                              ka qenë Sejd Avdyl Alia

 

                              pa gjak e pa hise

                              e vodhi tradhëtia

                              në konak të dajëve,

 

                              në Qafë të Shtrazës

                              kukat qyqja-

 

                              varrin ia dijnë

                              ata që ia kanë fshehur,

 

                              kur vriste ai, vriste në këmbë

                              pasi në këmbë mbi shalë ngritej

                              e kali vetëtinte fluturim

 

                              prandaj

                              malet tona

                              e qanin për Zog

 

                              derisa vendet e tyre i ndërruan

                              partizanë e nacionalistë-

 

                              i ligu e gjuan kërbaçin

                              dhe të vretë me letra

 

                              historinë

                              e kthen në krahun tjetër

 

                              ec e dije pastaj

                              cila është e vërteta!...

 

 

                              11.

 

                              Ti ngadalë o qunak

                              mos u ngut të rrëfesh

                              për serbët që mund të thuash

                              se i paske vrarë

                              poqese i ke parë ndonjëherë

 

                              derisa luaje cicmic

                              dikund në Shqipëri

                              i fshehur thellë

                              nga frika,

 

                              dy vëllezërit tuaj

                              kanë qenë nëpër zjarr

                              lufta për plagët i nderon,

 

                              por shpërthimet e zjarrit

                              e as ngjyren e luftës

                              ti nuk e di,

 

                              veçse “komunist” i Serbisë

                              më parë ke qenë

 

                              e planifikuar i ke

                              çka do të thuash

                              me plus e minus

 

                              gjatë rrëfimeve tuaja!...

 

                              12.

 

                              Zogu i Malit vriste përpara

                              ata që dinin se si i nxihej prita,

 

                              Sejda ishte hero

                              por kush shkruan për te,

 

                              e në Arëza

                              pushon Ali Avdyli

                              nga Maja e Planikut

                              i vrarë në luftë,

 

                              e marrin një tjetër

                              dhe ia “shesin” për së vdekuri

                              se gjurmët ia mbullon

                              tradhëtia,

 

                              asgjë nuk kishte

                              as rob e as fëmijë

                              si Sejda,

 

                              vetëm jetën për Atdheun!...

 

                              13.

 

                              Tradhëtia është pjellë e gabimeve

                              e tradhëtia vjen

                              pasi je mësuar

                              me gënjeshtrat e hajdutlëqet,

 

                              u mësove

                              që të mbushësh Pllanikun

                              me mine e bomba

                              pas luftës,

 

                              e dije se unë

                              i bie mes për mes ferrit

                              sa herë të më imponohet përleshja

                              me të padrejtën-

 

                              aureolat e rrejshme t`ua çjerrë!

 

                              14.

 

                              Të pamendët thonë

                             “vëllau është si shkau”

                              dinë të mbllaqisin shqiptarçiqën

                              e nuk janë aspak shqiptarë,

 

                              e vërteta del

                              kur t`a thotë Hyjniu i Madh

 

                              llumi i lindur si njeri

                              ka gjasa të bëhet “luftëtar”,

 

                              askund të mos më zë

                              nëpër gojë

                              se kam ekzistuar

 

                              edhe pas luftës do të më kishin “luftuar”,

 

                              ndoshta kështu

                              ua ka diktuar Beligradi

 

                              gjithmonë kam qenë

                              në luftë me serbë!

 

                              15.

 

                              Diktimi është

                              diktimi i të pavërtetave

                              kur i gjënë vetë

                              njerëzit e pavetëdijshëm,

 

                              janë të zhytur thellë

                              nëpër hipnoza-

                              hipnozat e Serbisë

                              renditen pa vetëdijen tonë

                              deri në kolektivitet

                              e një dhembje,

 

                              vetëm zjarri i luftës

                              urat ua rrëzon!

 

                              16.

 

                              Çudia është çudi

                              ende është koha e tyre

                              dhe e maskarrenjëve-

 

                              çuditërisht

                              na ditkan që të shkarravisin

                              disa tipa të “historisë”

                              sikur të mballqisin

                              laknurin e fëmijërisë,

 

                              historia e vërtetë habitet

                              kush ia ka përmbushur fletët

                              me këlbazë,

 

                              e vërteta detyrohet

                              t`ia çjerrë asaj

                              maskën e fytyrës!

 

                              17.

 

                              Le ta dijë bota

                              se babai i të ndyerit

                              ishte spiun i milicisë,

 

                              kur isha shtatë vjeç

                              më rrahu pa faj

                              me grushta e shqelma dhe qadër mbi sy-

 

                              si mund të vjellte aq shumë vner

                              mbi të miturin e shkëlqyeshëm të fqiut,

                             

                              a mos mendonte se po e rrahte

                              djalin “e armikut”,

 

                              derisa sa Dielli, i habitur tej mase

                              ndalej e nuk bënte dritë,

 

                              dijen

                              e syrin e përgjakur

                              tërë jetës mi la

                              që të më përcjellin,

 

                              e vëllezërit e tij

                              të përlotur

                              mbi trupin tim

                              me gjithë fëmijë

                              i nxorri rrugëve-

 

                              sikur të mos kishin lindur

                              në atë tokë

                              e të mos e kishin

                              të njëjten nënë,

 

                              prandaj

                              nuk mund të pajtoheshin

                              ata

                              me ligësitë e vëllait!...

 

                              18.

 

                              Gjyma dajëve u ngjajnë

                              e gjysma e tjetër

                              u ngjajnë paudhësive

 

                              ti ke qenë

                              nip i gjyshit tënd

 

                              sepse nuk i doli gruaja

                              pa e plaçkitur

                              mbesën e gruas

                              si fëmijë,

 

                              sikur nuk e dinit

                              cila familje

                              ishte për kritikë-

 

                              nëse do

                              të palarat e fëmijve

                              afër vetes mbaji,

 

                              sepse duhma tyre

                              të batërdisë!

 

                              19.

 

                              Flokëkuqet i ngjallin

                              sherret e mëdha të pritave

 

                              ndoshta stërgjyshi

                              paudhësitë e gënjeshtrave

                              ua la porosi

 

                              siç i la

                              qindra historitë e hajnisë,

                              edhe te nipi i juaj

                              në Molliq,

 

                              Tarta Bisht Lecin

                              në “Përrallat e Gjyshes”

                              e përshkruan

                              Mark Krasniqi

 

                              e gjyshi i juaj

                              ia kaloj babës së vet

                              si hajn e kurvar-

 

                              poshtërsia

                              fëlliqësinë ia la kurorë!...

 

                              20.

 

                              Pisi nuk ka nder

                              pis pas pisave ka udhëtuar

                              deri në parti,

 

                              sherr kanë mbjellur gjithmonë

                              këta tipa,

                              sherrin më të madh

                              na e mbolli

                              Sylejman Agë Botusha,

 

                              tri fise për vadë u vramë

                              në Valbonë

 

                              e Valbona i përkundi nëpër valë

                              nëntëdhjetë e nëntë

                              vorre të dhembjeve,

 

                              tani,

                              nipat e tij

                              po ma dënojnë djalin e madh

                              pikërisht në Zvicër-

 

                              derisa të shitet Kosova!...

 

                              21.

 

                              Beligradi ka qenë dje i madh

                              edhe sot poaq i madh me gënjeshtarë,

 

                              e vjetra rigjallet nëpër bisht të gjilpëres

                              e padrejta shkon lak e gjak

                              e mbinë kudo

 

                              Nyja e Gordiut

                              duhet këputur me shpatë,

 

                              paudhësia po rritej

                              derisa më dërgoj Hyjniu

                              gojën t`ia qaja me duar

                              luanit të madh minenian

 

                              apo të kryeja

                              dymbëdhjetë punët e pakryera të Herkulit

                              ose të luftoja pas Hydres

                              me nëntë kokë-

 

                              historia e Morinës nuk përfundon pa mua!

 

                              22.

 

                              Dihet

                              e vërteta ka një histori të ndjekjeve

                              Serbia në çdo kohë

                              vdes e po ringjallët

 

                              të gënjëjë sa të dojë nëpër gënjeshtra

                              e vërteta ka një emër-

                              për shëmbull, Ibish Sadria,

 

                              kur në çdo miting ua përpalste fjalët

                              çka nuk e prisnin kurrë

                              politikajt me viç,

 

                              as anëtar i LKJ dhe as i LSPP

                              kurrë për këtë tokë

                              nuk ka qenë,

 

                              e meritonte apo nuk e meritonte burgun

                              e mbyllnin pas grilave

 

                              po të mos kishte qenë një çërtifikatë

                              pikërisht e Doktor Sokolit

                              e të parit Riza Graiçevci

                              që t`i ndihmonte,

 

                              apo bashkëfashatarët tanë

                              nëpër deklarat e dhembjes!…

 

                              23.

 

                              Juve, nuk u interesojnë këto fakte

                              anash mbane republikën

                              e mbillni bomba

 

                              edhe pse ka kalluar

                              koha e luftës,

 

                              mos harroni

                              historinë e fakteve kombëtare

                              e kam shkruar

                              nëpër syrin e dhembjeve të mia,

 

                              nuk ma duron sedra

                              të gënjej për të holla,

 

                               gjyqin e madh do ta keni

                              kur të dal mbatanë-

 

                              atëherë

                              nuk keni kohë t`i mbulloni

                              gënjeshtrat e paskrupullta!...

 

 

                              24.

 

                              E kujtoj përherë

                              Don Kishotin e Sanço Pançën,

 

                              fjalët e kota

                              prej gurmazit i nxjerrin

                              në kohë të pa kohë,

 

                              “i riu”i hypë Rrosinatit

                              dhe shpatat i vrigëllon

                              para mullijve të erës,

 

                              harron krejtësisht

                              “luftimet” shkatërrruese

                              të mbledhura

                              me shportën e grisur,

 

                              e mendon

                              se jeta nuk ka lëvizur

                              me qindra poteza

 

                              në një kozmogalaktikë

                              të botës së çjerrur!

 

                              25.

 

                              Pra, mundohu të mbahesh

                              edhe ndonjë ditë-

                              hajni është Hajdut dhe jo KOMIT,

 

                              nuk do të kishte

                              Lëvizja Kombëtare Shqiptare

                              luftëtarë me hajdutë,

 

                              vidhni sa të mundeni edhe ju

                              në arkën e shtetit

                              si e tërë Kryesia-

 

                              miliona të vuajtjeve

                              ne, kemi për t`i nxjerrur

                              prej shportës suaj!...

 

                              26.

 

                              Në vend të fërkemave

                              të vuajtjeve të huaja

                              bëni prova që t`i vendosni

                              këmbët e shtrembta të së pavërtetës,

 

                              e do të vie dita

                              që të përplaseni

                              rrebtë me të Drejtën-

 

                              kështu e kam dhënë betimin e vetëm

                              para Zotit të Madh,

 

                              lapsin e letrën

                              i kam sjellur me vete

                              prej jetës së përjetshme

                              e nuk po flas më tepër,

 

                              poetika revoltohet

                              nga retorika e politokracisë

 

                              u lënë vend teshave të prera për ju

                              -ishit jugosllavistë

                              e u bëtë demokratë

 

                              e nuk nuk do të thotë

                              asgjë për ju

                              nëse rrotullohet korpa,

 

                              qeshni prapë

                              qeshni mëkatarë,

 

                              sepse

                              kështu do të rishkruhet

                              edhe njëherë

                              tërësisht e VËRTETA!...

 

 

                              (Mbaruar,

                              me 27.10.2019)

 

 

 

                              (e vendosur në këtë faqe,

                              me  29.10.2019)